رولیک فلزی

رولیک فلزی یکی از پر استفاده‌ترین رولیک‌ها در صنعت است. همان‌گونه که از نام این وسیله مشخص است، این نوع رولیک از متریال فلز تولید شده است. با توجه به نیاز، می‌توان آن را از آهن معمولی، آلومینیوم یا استیل ساخت.

در این رولیک به علت عدم وجود رویه‌های پلاستیکی یا مواد مشابه، مقاومت سطحی کمتری نسبت به سایر رولیک‌ها وجود دارد. در طراحی و ساخت یک رولیک فلزی از متریال مشابه فلز نیز استفاده شده است. این نوع رولیک ابعاد گوناگونی دارد و عمدتا در دو نوع جوشی و پِرِسی تولید می‌شود.

معرفی و کاربرد رولیک فلزی

رولیک خصوصا از نوع فلزی آن، نوعی غلطک متحرک است که به شکل استوانه‌ای طراحی و ساخته می‌شود. اصلی‌ترین کاربرد این تجهیزات انتقال بار در مجموعه نوار نقاله است. هر یک رولیک از یک یا چند عدد رولر تشکیل شده که رولرها، یک یا چند بیرینگ درون خود دارند. 

این بیرینگ‌ها سبب می‌شوند که مجموعه نقاله، آزادانه حرکت کند. در ساخت این رولیک از متریال فلزی استفاده شده ‌که نوع فلز را، نوع کاربری آن مشخص خواهد کرد. رولیک‌های فلزی از متریال زیر ساخته می‌شوند:

• فولاد گالوانیزه
• آهن
• آلومینیوم
• فولاد ضد زنگ
• فولاد کربن

کاربرد رولیک‌های فلزی

عمده کاربرد یک رولیک فلزی، در خطوط تولید و انتقال مواد برای جابه‌جایی محصولات است. این نوع رولیک از لحاظ دوام در برابر ساییدگی، عملکرد بهتری نسبت به سایر رولیک‌ها دارند. همچنین از نظر قیمت نیز نسبت به سایر رولیک‌ها قیمت مناسب‌تری دارد.

تمامی رولیک‌های فلزی با توجه به وزن، ابعاد محصول برای حمل، میزان تناژ بار و نوع کارایی نوار نقاله انتخاب می‌شوند. از این رولیک‌ در نوار نقاله با هدف تحمل وزن محصول روی نوار نقاله و کمک به حمل‌و‌نقل در صنایع مختلف، بهره می‌برند. رولیک‌های فلزی در صنایع زیر بیشترین کاربرد را دارند:

• تولید فلزات
• ساخت انواع لوله
• مصالح ساختمانی
• انواع معادن
• کارخانه مواد شیمیایی
• صنایع غذایی
• صنعت خودروسازی

رولیک‌های فلزی در کجا قرار می‌گیرند

این رولیک در نوار نقاله بیشترین میزان اصطکاک را متحمل می‌شود. اگر قطعات این وسیله بالانس درستی نداشته باشد یا در یک سطح استاندارد قرار نگیرد، بیشترین تاثیر را روی سایر قطعات خواهند داشت.

این رولیک با توجه به نوع طراحی و کاربرد، در سطوح جانبی یک مجموعه نوار نقاله قرار می‌گیرد. بدین ترتیب می‌تواند وزن تسمه و محصول انتقالی را تحمل کند. در کل روی یک رولیک تست‌های متعددی انجام می‌شود تا آب‌بندی شده و در جای مناسب خود قرار بگیرد.

خصوصیات و مشخصات فنی یک رولیک فلزی

یک رولیک فلزی قوی و پایدار، از متریال باکیفیت ساخته شده است. این تجهیزات در اندازه‌ها و ابعاد مختلفی تولید شده اما امکان سفارشی‌سازی ابعاد آن با توجه به نیاز هم وجود دارد. یعنی یک مشتری می‌تواند براساس نیاز خود، آنها را سفارشی کند. خصوصیات و مشخصات فنی یک رولیک فلزی مطابق موارد زیر است:

• • وزن و شکل فیزیکی متناسب با نوع نیاز
  • ابعاد مشخص و حداکثر میزان تحمل وزن بار
  • سرعت ثابت بر اساس محصول انتقالی
  • تحمل دمای محیط
  • دوام بالا در برابر رطوبت

• مقاومت سطحی در برابر فرسایش

ساختار رولیک فلزی و چیدمان آب‌بندی رولیک فلزی

رولیک‌ها از لحاظ متریال در دو دسته کلی فلزی و پلیمری حضور دارند. نوع فلزی معمولا از متریال آهن ساده، آلومینیوم، چدن یا استیل تولید می‌شود. این رولیک از نظر ساختاری در دو حالت پِرِسی یا همان قطعات ثابت و تعویضی یا قطعات تعویض شونده وجود دارند. در نوع پرسی همه قطعات آن به صورت پرس شده مونتاژ می‌شوند ولی تعویض یا تعمیر قطعات آن به سادگی امکان‌پذیر نیست.

در این شرایط این رولیک باید جایگزین شود. سپس برای رسیدن به شرایط کاری مورد نظر، باید آب‌بندی مناسب صورت بگیرد. با آب‌بندی کردن این قطعات، میزان نفوذ گردوغبار یا رطوبت به کمترین میزان خواهد رسید. 

اجزاء رولیک فلزی

یک رولیک با اتصال مستقیم به موتور، دارای حرکت چرخشی شده و در نتیجه، تسمه مجموعه نقاله را به حرکت درمی‌آورد. این رولیک با استفاده از اجزاء زیر می‌تواند کار خود را به درستی انجام دهد:

• لوله

لوله‌های رولیک از دو نوع ST52 وST37  ساخته شده است. این لوله‌ها از نوع درزدار یا درز مخفی هستند.

• بیرینگ‌ها

مهم‌ترین بخش ساختار یک رولیک، نوع بیرینگ آن است. در اغلب اوقات این قطعه عمر رولیک را تعیین می‌کند. در یک رولیک از دو بیرینگ استفاده شده است.

• هوزینگ 

قسمتی که بیرینگ و گردگیرها در آن تعبیه می‌شوند، هوزینگ بوده و معمولا از جنس فلز است.

• شافت (محور)

شافت یک رولیک یکی از مهم‌ترین قسمت‌های آن است که یک رولیک را در پایه خود محکم نگه می‌دارد.

• گردگیر (کاسه نمد)

گردگیرها نقش محافظت از بیرینگ‌ها را برعهده دارند تا از ورود گردوغبار، رطوبت و صدمه دیدن آن‌ها جلوگیری کند.

• خار

خار یک قطعه فلزی است که خاصیت فنری دارد و وظیفه آن جلوگیری از حرکت نابه‌جای بیرینگ‌ها است.

کاربرد رولیک فلزی در صنایع مختلف

رولیک‌های فلزی یکی از اساسی‌ترین اجزای تشکیل دهنده مجموعه نوار نقاله است و یک تسمه نقاله را به گردش درمی‌آورد. این تجهیزات سبب ایجاد اصطکاک مناسب بین مواد انتقالی و سطح تسمه نقاله می‌شوند. در کل، این وسیله یک هرزگرد‌‌ است و می‌تواند وزن بار و قطعات را در طول مسیر انتقال تحمل کند.

کاربرد گسترده رولیک‌ها در صنعت سبب رشد آن‌ها شده و هزینه‌های صنایع مانند هزینه‌ها مالی و اتلاف وقت، را کاهش داده است. موارد زیر بیشترین کاربرد این‌گونه تجهیزات در صنعت است:

• صنایع تولید فولاد
• تولید مصالح ساختمانی
• معادن
• صنایع ساخت کاغذ و مواد شیمیایی
• تولید، نورد و لوله‌سازی
• صنایع پزشکی و غذایی

مزایا رولیک فلزی

یک رولیک فلزی از نیروی گرانش زمین برای این‌کار استفاده می‌کند. همین مورد سبب صرف نیروی کار انسانی کمتر می‌شود. این تجهیزات مصرف انرژی زیادی ندارد و از طرفی کم‌ترین هزینه نیز هستند. یکی از نکات کلیدی در مورد این وسایل، هزینه پایین تعمیر و نگه‌داری است و برای مدت طولانی قابل ‌استفاده هستند.

ساختار مهندسی شده و امکان ساخت در ابعاد و ضخامت‌های مختلف از اساسی‌ترین مزایای استفاده گسترده از رولیک فلزی است است. تقریبا می‌توان گفت محدودیت وزنی خاصی برای ساخت یک رولیک وجود ندارد.

معایب رولیک فلزی

علی‌رغم مزایای عنوان شده، برخی معایب و محدودیت‌ها نیز برای این‌گونه تجهیزات وجود دارند. برخی از معایب رولیک فلزی عبارتند از:

• با توجه به مقاومت بالا در برابر سایش، گاهی اوقات با وارد آمدن فشار و اصطکاک شدید، ساییدگی را شاهد خواهیم بود.
• یک رولیک فلزی انعطاف‌پذیری کمی دارد. این محدودیت شاید در برخی از برنامه‌ها که نیاز به انعطاف باشد، یک عیب تلقی شود.
• تولید رولیک فلزی کمی هزینه‌بر است. متریال و فرآیند تولید آن نیاز به ماشین‌آلات و فناوری‌های خاصی دارد.
• گاهی اوقات در این تجهیزات انتقال حرارت به خوبی انجام نمی‌گیرد. همین مورد در محل‌هایی که دمای خط تولید بالا باشد، کمی حدودیت‌ ایجاد خواهد کرد.

قیمت رولیک فلزی

قیمت یک رولیک مانند سایر محصولات این حوزه براساس عوامل مختلفی تعیین می‌شود. از مهم‌ترین فاکتورها  قیمت متریال به‌کاررفته در آن، میزان عرضه و تقاضا در بازار و سیاست‌‌های فروش تولیدکننده است. در حقیقت با توجه به این‌که این نوع رولیک‌ از فلز ساخته شده است، قیمت فلز به‌کار رفته، تاثیر مستقیمی بر قیمت نهایی آن می‌گذارد.

میزان عرضه و تقاضا در بازار نیز تاثیر بسزایی بر تعیین این تجهیزات دارد. نوسانات نرخ ارز و محل عرضه نیز از دیگر عوامل موثر بر قیمت رولیک فلزی است. بنابراین، قیمت این محصول به عوامل داخلی و خارجی متعددی بستگی دارد.

عملکرد رولیک فلزی

رولیک فلزی در تسمه نقاله، جزء ضروری از یک نوار نقاله است. این نوع غلتک در نوار نقاله، وظیفه پشتیبانی از تسمه نقاله را برعهده دارد. زیرا تسمه نقاله به ‌دور بیرنگ‌ها می‌چرخد و دارای بخش بیرونی و بخش برگشتی است. عملکرد یک رولیک فلزی به این شکل است که جایی که محصول روی تسمه قرار می‌گیرد، هدف، انتقال است. 

یعنی محصول تولید شده را به محل تخلیه منتقل کند تا جایی که از تسمه خارج ‌شوند. بخش بیرونی یک تسمه نقاله به همراه مواد از نقطه تولید به نقطه تخلیه حرکت کرده که آن را حامل نیز می‌نامند. قسمت پایینی نیز که همان مسیر برگشت بدون محصول است، از نقطه پایانی به نقطه شروع تولید بازمی‌گردد.