در صنعت و خصوصا خطوط تولید محصولات، نوار نقاله یکی از مهمترین تجهیزاتی است که توسط تسمه نقاله مخصوص، میتواند کاربردهای مختلفی داشته باشد. رولیک یکی از تجهیزات اصلی در هر مجموعه تسمه نقاله به شمار میآید. همچنین رولیکها هرزگردهایی بسیار کاربردی در یک سیستم انتقال هستند.
در کل، این وسیله یکی از پرکاربردترین عناصر انتقال محصولات در صنایع مختلف است. البته نقش این تجهیزات در معادن نیز بسیار چشمگیر بوده است. رعایت استاندارد و موارد کیفی خصوصا کاهش اصطکاک بین انواع سطوح، از جمله مزایای مهم در انتخاب رولیک برای استفاده در خصوط تولید است.
رولیک چیست و چه کاربردی دارد
رولیکها با توجه به نیاز از لحاظ اندازه و قُطر متفاوت هستند و نوع دستگاه نوار نقاله و محصول تولیدی، اندازه آنها را تعیین میکند. پس از فعال شدن دستگاه دارای تسمه نقاله، رولیکها با غلت خوردن روی بدنه دستگاه نقاله، سبب میشود تسمه آن به حرکت دربیاید. دستگاه دارای نوار نقاله برای اینکه بتواند به فعالیت خود ادامه دهد، به رولیک وابسته است و بدون آن کاربرد و کارایی نخواهد داشت.
عللی که موجب میشود رولیکها در بدترین شرایط همچنان کارایی مناسبی داشته باشند کیفیت، آببندی، استفاده از بلبرینگهای مخصوص و لوله با ضخامت صحیح است. برای رولیکها استانداردهای ISO، DIN، GIS و CEMA تعیین شده است. این استانداردها براساس رولیکها میتوانند با کیفیت مطلوب و نوع کاربری مختلف تولید شوند.
رولیکها به دو دسته صنعتی و نیمه صنعتی تقسیمبندی میشوند. به شکل کلی این قطعات وظایف زیر را برعهده دارند:
- به گردش درآوردن تسمه در دستگاه نوار نقاله
- کاهش اصطکاک میان محصول تولیدی و سطح تسمه نقاله
انواع رولیک
در صنعت رولیکها در انواع مختلفی طراحی و ساخته میشوند. دلیل تنوع این وسیله، تنوع در نوع نوار نقالههایی است که رولر در آن استفاده میشود. موارد زیر مهمترین انواع رولیکهای موجود در صنعت را معرفی میکنند:
رولیک MDR
این نوع رولیک درون خود موتور الکتریکی دارد و در قسمتهای استوانهای شکل (سیلندرها) جای گرفتهاند. رولیک MDR کنترل مناسبی روی حرکت خود دارد و بیشترین بازدهی را در میان رولیکها ارائه میدهد.
رولیک درایو
این نوع رولیک سبب انتقال منابع با سرعت بالا و حداقل میزان مصرف انرژی میشود. این مورد بارزترین خصوصیت این نوع رولیک عنوان شده است.
رولیکهای ضربهای
رولیکهای ضربهای به نحوی طراحی شده که میتوانند ضربهها را به راحتی جذب کنند. پوشش اینگونه رولیکها به شکل حلقههای پلاستیکی بوده که مانع از وارد شده صدمه به هسته و خود رولیک شود. این رولیک عموما در مکانهایی که انتقال محصول، به شکل ریزش روی تسمه نقاله است، کاربرد دارد.
رولیک Troughing
این رولیک به شکل خمشده و شکسته در زیر نوار تسمه نقاله نصب میشود. رولیک با این طراحی مانع از سقوط محصول روی تسمه نقاله خواهد شد.
رولیک فلزی
این نوع رولیکها از فلز ساخته میشوند. البته با توجه به نوع کاربرد آن، میتوان آن را از آهن ساده، آلومینیوم یا استیل تولید نمود.
رولیک پلیمری
رولیک پلیمری از موادی مانند پلیاورتان یا تلفون تولید میشود و حدودا پنجاه درصد سبکتر از رولیکهای معمولی است. وزن پایین این مدل از رولیک، سبب میشود مصرف انرژی کاهش پیدا کند. از دیگر خصوصیات این رولیک، سطح سایش و خوردگی کم است.
رولیک پرسی یا معمولی
اینگونه رولیک یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین رولیکها در صنعت است. رولیک پِرِسی باتوجه به کاربردشان از موادی مانند گالوانیزه، آهن و استیل ساخته میشوند.
خصوصیات و مشخصات فنی یک رولیک
همانگونه که عنوان شد با توجه به نیاز، رولیک موردنظر انتخاب میشود. ولی همه رولیکها در تعدادی از مشخصات فنی مشترک هستند. تعداد رولیک و زاویه هر یک از آنها براساس سطح مقطع، نوع بار انتقالی و ظرفیت مواد متفاوت است. این خصوصیات عبارتند از:
- استفاده براساس وزن و نوع بار
- ابعاد رولیک و حداکثر ظرفیت بار
- سرعت انتقال موردنظر
- تحمل دمای محیط
- قرارگرفتن در معرض شرایط نامناسب
- میزان فرسایش کم
- ضخامت لوله
- نوع و جنس لوله
- ظاهر لوله رولیک
- تولید شده براساس استانداردها
کاربرد رولیک
بیشترین نقش این محصول در تولید مجموعه نوار نقاله است. همچنین به دلیل انواع مختلف نوار نقاله، رولیکها انواع متفاوتی دارند. وجود رولیک درزیر تسمه نقاله سبب میشود وزن تسمه را تحمل کرده و مانع از افتادگی آن شود. موارد زیر عمدهترین کاربردهای رولیک در صنعت است:
- صنعت هوا و فضا
- تجهیزات کشاورزی
- صنایع برقی و الکترونیکی
- صنایع غذایی
- تجهیزات پزشکی و داروسازی
- لیبل زنی
- حمل و نقل و معدن
- صنایع بستهبندی و چاپ
- صنعت چوب
اجزاء رولیک
بخش بیرونی این وسیله با تسمه نقاله اتصال دارد و از لولههای فولادی، آهنی، آلومینیومی، تفلونی، پلاستیکی و چوب تراشکاری شده ساخته شده است. درون قرقرههای آن یاتاقانهای ضد اصطکاک قرار داده شده که این مجموعه را روی یک محور سوار کرده است.
قسمتهای انتهایی شفت، به شکل رزوه یا به صورت چهارگوش برای اتصال به پایههای رولیک طراحی و ساخته میشوند. درپوشهای درون آن برای جلوگیری از نفوذ گرد و غبار و رطوبت تعبیه شدهاند. البته مقاومت اصطکاکی رولیکها بر میزان کشش نوار نقاله و قدرت مورد نیاز تاثیرگذار است.
کاربرد رولیکها در صنایع مختلف
همانطور که میدانید، رولرها در صنایع مختلف استفادههای مختلفی دارند. در موارد زیر به کاربردهای این وسیله در صنعت اشاره شده است:
رولیک در صنعت سیمان
در این صنعت برای بارگیری و حمل سیمان از تسمه نقاله مخصوصی استفاده میشود. در زیر آن از غلطکهای رفت و برگشتی، ضربهگیر و مارپیچی استفاده شده است.
رولیک در لجستیک
با هدف انتقال کارتن و پالتها، رولیکهای مخصوص آن بهکار رفته است.
رولیک در صنایع فولاد
برای انتقال شاخههای فولادی باید از نوار نقاله استفاده شود که به شکل رولیکی بوده اما تسمه نقاله ندارد.
رولیک در تخلیه و بارگیری
برای افزایش سرعت تخلیه و بارگیری و هدایت محصول روی تسمه نقاله، از رولیکهای مخصوص در زیر تسمه نقاله استفاده میشود.
رولیک در مونتاژکاری
به منظور راهاندازی خطوط مونتاژی در همه صنایع یا انتقال قطعات دپو شده به شکل پالتی، از رولیکهای هرزگردی استفاده شده است.
رولیک در صنایع غذایی
در صنایع غذایی نیز برای انتقال مواد یا شستوشوی آنها، رولیکهای استیل بهکار گرفته میشوند.
رولیک در صنایع چوبی
برای منتقل کردن ورقهای چوبی مخصوصا MDF ، از رولیکهای مناسب این صنعت استفاده میشود.
رولیک در صنعت خودرو
به منظور مونتاژ و انتقال قطعات جانبی در صنایع خودروسازی، از رولیکها متفاوت و مناسب با قطعات تولیدی استفاده شده است.
اهمیت رولیکها در نوار نقاله
نوار نقاله یک نوع تسمه صنعتی است و برای انتقال مواد و قطعات تولید شده بهکار گرفته میشود. با استفاده از نوار نقاله، میتوان خطاهای انسانی را کاهش داد و در هزینه نیروی کار نیز صرفهجویی کرد. نوار تسمه نقاله صفحات متحرکی هستند که از لاستیک و فلز تولید میشود. این وسیله توسط یک موتور و گیربکس به حرکت درمیآید.
یکی از مهمترین اجزای تشکیل دهنده یک نوار نقاله، رولیکها هستند. یعنی رولیکها جزء اصلی یک مجموعه تسمه نقاله است. در این مجموعه، از رولیک به عنوان هرزگرد استفاده شده است.
استاندارد رولیکها
هر محصول برای تولید نیاز به رعایت استاندارد دارد و بدون آن، هیچ کاربردی در صنعت نخواهند داشت. رولیکها با استانداردهای جهانی GIS ,CEMA ,DIN ,ISO تولید میشوند. براساس این استانداردها، رولیکها با کیفیت مطلوب و نوع کاربری مورد نیاز ساخته خواهند شد.
رولیک دندهدار برای استفاده در تسمه نقالههای رولیک ثابت، متحرک، تلسکوپی و آکاردئونی به کار میروند. همچنین رولیکهای استیل با امکان استفاده در صنایع مواد غذایی، بهداشتی، دارویی و پزشکی وجود دارند.
قیمت و خرید شرکت زیگورات
در ابتدا عواملی مانند طول لوله، ابعاد بلبرینگ و قطر شفت در تعیین قیمت کلی این محصول موثر است. چراکه قیمت هر یک از این اجزا متمایز از یکدیگر است. البته قیمت روز قطعات شرکت سازنده نیز یک عامل موثر دیگر است. زیرا با افزایش قیمت هر یک از قطعات، قیمت کلی رولیک نیز افزایش مییابد. بنابراین بررسی قیمت همه قطعات نامبرده، ضروری است.
سومین عامل، نوع رولیک است. رولیکها انواع مختلفی دارند و برای هر کدام از اینها از متریالهای مختلفی استفاده خواهد شد. البته نحوه تولید هر یک از رولیکها متفاوت از همدیگر است. به همین دلیل از نظر برآورد قیمتی، نوع این وسیله نیز در محاسبه قیمت کلی آن موثر است.