فولاد زنگ نزن یا استینلس استیل

این فولاد، آلیاژی از آهن است که بیشتر از 10.5 درصد کروم و کمتر از 1.2 درصد کربن دارد. استینلس استیل یک لایه خود ترمیم شونده (لایه غیر فعال) بر سطح فلز تشکیل داده و باعث مقاومت به خوردگی می شود.

گروههای اصلی استینلس استیل

زیرمجموعه های اصلی فولادهای زنگ نزن عبارتند از:

• آستینتی: آلیاژهای آهن-کروم-نیکل که کربن آنها کمتر از 0.1 درصد است. این آلیاژها در حالت عادی غیر مغناطیسی هستند و بیش از 65 درصد فولاد زنگ نزن دنیا از این آلیاژ ساخته شده است. معروفترین گریدهای این آلیاژ 4301/304 است که اغلب به نام 18/8 یا 18/10 نیز شناخته می شوند.
• فریتی: آلیاژهای آهن-کروم که کربن آنها کمتر از 0.1 درصد است. این آلیاژها مغناطیسی هستند.
• مارتنزیتی: آلیاژهای آهن-کروم که کربن آنها بیشتر از 0.1 درصد است. این آلیاژها مغناطیسی و سختی پذیر هستند.
• دوپلکس: آلیاژهای آهن-کروم-نیکل که ساختار آستنیتی-فریتی دارند و مغناطیسی هستند.

خواص اصلی استینلس استیل

مقاوت به خوردگی- جذابیت ظاهری- مقاومت به حرارت- هزینه کم نگهداری- قابلیت بازیابی- خاصیت ضدمیکروبی- سادگی ساخت و تمیزکاری- نسبت استحکام به وزن بالا

کیفیت سطحی و فرایند

خواص فولادهای زنگ نزن آستنیتی

اگر آلیاژ EN 1.4301 یا AISI 304 را به عنوان آلیاژ اصلی این گروه در نظر بگیریم، تغییرات سایر آلیاژها نسبت به آن در نمودار ذیل آمده است:

خواص فولادهای زنگ نزن فریتی

متداول ترین آلیاژ این استیل ها، آلیاژ EN 1.4016 یا AISI 430 است. آلیاژهای کم کروم در محیطهای غیر حساس و کاربرهایی که کیفیت ظاهری اهمیت کمتری دارند، استفاده می شوند. کروم و مولیبدن باعث بهبود مقاومت به خوردگی می شوند. تیتانیوم و نیوبیوم نیز باعث بهبود قابلیت جوشکاری می شوند.

خواص فولادهای زنگ نزن دوپلکس

فولادهای زنگ نزن دوپلکس عموماً خواص مکانیکی و مقاومت به خوردگی بالاتری نسبت به آلیاژهای متداول آستنیتی و فریتی دارند. تغییرات نسبی خواص این فولادها نسبت به آلیاژ متداول این گروه (EN 1.4462) در نمودار ذیل آمده است:

ترجمه و تنظیم: دکتر مهدی شکوری